Monika Trykowska-Chwila

Czy można przetłumaczyć podręcznik Michaliny Wisłockiej na język teatru? W Opolu robi to reżyserka Mira Mańka. Jej "Sztuka kochania" w piątek ma premierę. W obsadzie - sami mężczyźni. - Ale to nie jest drugi "Testosteron" - zastrzega reżyserka.

Rodzice najczęściej zgłaszają się do nas, gdy dziecko nie mówi - słyszymy od realizatorów miejskiego programu wykrywania zaburzeń ze spektrum autyzmu u dzieci z Częstochowy. Przez kilka lat przebadali ponad 1200 dwulatków. Nie znają innej gminy, gdzie podobne badania realizuje się na taką skalę. Ale program spowalnia, bo samorząd - jak wiele innych w całym kraju - musi oszczędzać.

Są na zwolnieniu lekarskim, ale wcale nie chorują. W tym czasie podróżują lub dorabiają, a zdjęcia wrzucają do sieci. Przed ZUS-em potrafią schować się nawet w trumnie. Kuriozalnie się tłumaczą. W pierwszym kwartale tego roku w całym kraju ponad 2 tysiące osób straciło zasiłek chorobowy lub musiało go zwrócić.

Częstochowska Fundacja Oczami Brata zrealizowała właśnie największe ze swoich dotychczasowych przedsięwzięć. W zbudowanym w dzielnicy Błeszno Domu Oczami Brata zamieszkają osoby z niepełnosprawnością. Będzie on też otwartym dla częstochowian centrum lokalnej aktywności, siedzibą dwóch teatrów i miejscem spotkań, a zarazem - spełnieniem ważnej obietnicy.

Rusza Festiwal Wyspy Bolko w Opolu. W ramach wydarzenia przez kilka miesięcy odbywać się będą działania artystyczne i ekologiczne, które będą okazją do poznania historii wyspy i do dyskusji o stanie przyrody, a rozmawiać - jak mówią organizatorzy - jest o czym. - Odra słono płaci za nasze czyny - podkreślają.

Od pierwszych oznak wiosny zatrudnieni w portach lotniczych sokolnicy mają pełne roboty. Ich praca to najskuteczniejsza metoda minimalizowana ryzyka zderzeń samolotów z ptakami - słyszymy na lotnisku w Pyrzowicach.

Obowiązujące od niedawna przepisy miały zabezpieczyć uczestników tzw. pokazów przed naciąganiem ich na rzekomo okazyjne zakupy za duże kwoty. Jednak od razu pojawiły się nowe sposoby na obchodzenie prawa. W Opolu seniorka, która liczyła na bezpłatne badanie wzroku i okulary, nieświadomie zgodziła się na drogie zakupy. Interweniował miejski rzecznik konsumentów.

- Widywaliśmy takie tylko w książkach - mówią leśnicy o pięknym, białym jeleniu, na którego można natknąć się w lasach pod Olesnem w województwie opolskim. Zapowiadają, że za kilka tygodni widok będzie jeszcze bardziej spektakularny.

Wynagrodzenia lekarzy przynajmniej o połowę wyższe niż w dużych miastach, a do tego służbowe mieszkanie - szpitale powiatowe prześcigają się w staraniach o kadrę, ale lekarzy i tak jest za mało. - Na razie kłopoty mamy za sobą, ale nigdy nic nie wiadomo - słyszymy w szpitalu Kluczborku, gdzie udało się skompletować zespół i przywrócić do działania oddział internistyczny.

O 3 tysiące wzrosła - w ciągu roku - liczba osób korzystających z żywności dostarczanej przez Bank Żywności w Opolu. Przed świętami potrzeby są jeszcze większe. Podobnie jak kolejki przed punktami z jedzeniem. - Najtrudniej jest osobom samotnym, mającym niskie renty socjalne - słyszymy.

W Opolu zapadają pierwsze postanowienia sądu o konieczności umieszczenia dzieci z obywatelstwem ukraińskim w pieczy zastępczej. Na razie takich dzieci jest tu czworo. "Jesteśmy na początku drogi" - słyszymy w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Opolu.

Gotowy jest już projekt modernizacji zabytkowego kompleksu gliwickiej Radiostacji. Ma tu powstać jeden z ważniejszych ośrodków tematycznie związanych z II wojną światową. Trwają też starania o wpisanie obiektu na listę UNESCO. Według twórców zwiedzający zobaczą m.in., jak po raz pierwszy wykorzystano nowoczesne media, by dać pretekst do podjęcia działań politycznych, a następnie militarnych.

Dobiega końca drugi sezon grzewczy, podczas którego działacze Karnego Kopciucha sprawdzają, jak samorządy egzekwują śląską uchwałę antysmogową. Czy przeprowadzają kontrole i jak reagują na zgłoszenia mieszkańców. W wielu przypadkach jest gorzej niż rok temu.

Kilkustet urzędników, kilometry akt i cała urzędnicza sieć informatyczna do przeniesienia. W Opolu rozpoczyna się przeprowadzka jednostek urzędu miasta do nowej siedziby - Centrum Usług Publicznych. Cała operacja ma potrwać kilka tygodni.

Nasze dzieci traktowane są jak dzieci drugiej kategorii - słyszymy od przedstawicieli mniejszości niemieckiej w Opolu, którzy domagają się przywrócenia nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości w takim samym wymiarze, w jakim nauczane są inne języki mniejszości w polskich szkołach. I ruszają z inicjatywą #NapiszDoCzarnka.

Kilkadziesiąt darmowych wydarzeń odbędzie się w Opolu ramach Tygodnia Kobiet - inicjatywy opolskiej Rady Kobiet. Do współdziałania jej członkinie zaprosiły instytucje publiczne, organizacje pozarządowe i przedstawicieli opolskiego biznesu. Odzew był ogromny.

Mają cztery gabinety, a pacjentów - ponad 300. Mają też szansę na nowoczesną siedzibę, ale funduszy brakuje nawet na rozpoczęcie remontu. Jeśli nie zdobędą pieniędzy na czas, mogą stracić też dotację. Specjalistyczny Ośrodek Diagnozy i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu w Opolu potrzebuje wsparcia.

Jednym z wyzwań dla polskich miast, po wybuchu wojny w Ukrainie, było zapewnienie edukacji dzieciom uchodźczym. Nie znały języka, były przestraszone, często samotne. W Częstochowie uczęszcza dziś do szkół i przedszkoli niemal cztery razy więcej Ukraińców niż przed wojną. Miasto cały czas pracuje nad ich integracją. - Najważniejsze, żebyśmy nie pomyśleli, że my swoje już wykonaliśmy - mówi nam naczelnik miejskiego wydziału edukacji.

Od spontanicznej pomocy do systemowych rozwiązań - taką drogę w ciągu roku przeszło wiele miast przyjmujących uchodźców. Nie brakowało osób, które rzuciły wszystko, by pomagać innym. - Jedna z urzędniczek krótko przed wybuchem wojny przeszła na emeryturę, a 25 lutego przyszła normalnie do pracy - słyszymy w ratuszu w Częstochowie.

Mężczyźni w garniturach i kaszkietach - i towarzyszące im kobiety - w industrialnych przestrzeniach katowickiego Nikiszowca do złudzenia przypominają rodzinę Shelbych ze znanego serialu "Peaky Blinders". Grupa jego sympatyków odtwarza na Śląsku klimat Birmingham sprzed stu lat.