Cała kolekcja obejmuje blisko dwa tysiące zabytków, w tym przede wszystkim szkło i porcelanę, ale także pojedyncze rzeźby i inne wyroby rzemiosła artystycznego. Po śmierci księżnej Klaudii Sanguszko jedynym właścicielem kolekcji został książę Paweł Sanguszko, z którym od pięciu lat prowadzone były rozmowy w sprawie wykupu całości kolekcji.
Zbiory przez dziesięciolecia przechowywane były w tarnowskim muzeum w formie depozytu. O ich wykup starali się przez lata również dwaj poprzedni dyrektorzy Muzeum Okręgowego w Tarnowie. - Jednak na przeszkodzie stały pieniądze - tłumaczy obecny dyrektor placówki Kazimierz Kurczab. - Udało się sfinalizować sprawę akurat teraz, a całą kwotę wyłożyło województwo małopolskie. Był to dla nas historyczny moment, ponieważ nigdy wcześniej muzeum nie nabywało kolekcji o tak dużej wartości - dodaje.
Liczył się czas
Czas naglił, ponieważ istniało niebezpieczeństwo wykupienia fragmentów zbiorów przez prywatnych kolekcjonerów, dla których byłaby to prawdziwa gratka.
- To zbiory wyjątkowe, z najwyższej półki - mówi dyrektor Kurczab. - Często były zamawiane na specjalne zamówienie bogatych nabywców, o czym świadczą herby na eksponatach. Jest to jedna z nielicznych kolekcji w naszym kraju zachowana w całości, co również stanowi o jej wyjątkowości - wyjaśnia.
Historia zbioru związana jest z zamkiem w Podhorcach (obecnie Ukraina), który w 1865 roku, wraz z całym wyposażeniem, kupił książę Władysław Roman Sanguszko. Z czasem kolekcja była wzbogacana o zakupy i dary samych Sanguszków, jak i przedstawicieli innych rodów magnackich i szlacheckich, bezpośrednio z nimi spokrewnionych i skoligaconych (m.in. Radziwiłłów, Lubomirskich, Potockich, Denhoffowów i wielu innych).
Cenna kolekcja zostaje w Tarnowie Muzeum Okręgowe w Tarnowie
W kolekcji znajdują się prawdziwe perełki
Gromadzony przez pokolenia zbiór zawiera wyjątkowe okazy pochodzące z najwybitniejszych i najważniejszych wytwórni porcelany i szkła w Polsce i w Europie od XVIII do XX wieku. Na szczególną uwagę zasługują osiemnastowieczne szkła herbowe z hut polskich, m.in. z Lubaczowa, Naliboków, Urzecza i Cudnowa.
W zbiorach znajduje się również wyjątkowy kielich z wyobrażeniem dwunastu miesięcy, pochodzący z manufaktury w Dreźnie. Jest jedynym w Polsce i jednym z trzech tego typu na świecie. Innym wyjątkowym eksponatem jest flet lubaczowski, najwyższy kielich w Polsce z 1725 roku, zdobiony karpią łuską. Należał do Pawła Karola Sanguszki i jego żony Anny z Lubomirskich.
W zbiorach porcelany znajdują się eksponaty z polskich manufaktur - Korca, Baranówki i Horodnicy, bardzo cenionych na rynku sztuki. Wśród nich na uwagę zasługują talerze, wazy, półmiski, filiżanki często opatrzone herbem Sanguszków "Pogoń". Uwagę zwracają też cenne eksponaty z pierwszych wytwórni porcelany w Europie - Miśni, Wiednia i Berlina.
Ozdobą kolekcji są wazy z podobiznami europejskich władców, wśród których znajduje się wizerunek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
W styczniu tarnowskie muzeum udostępniło w wersji on-line katalog: "Ceramika i szkło z depozytu książąt Sanguszków w Muzeum Okręgowym w Tarnowie. Świadkowie historii". Znaleźć w nich można nie tylko noty katalogowe, ale również teksty charakteryzujące dany zbiór, manufakturę i poszczególne obiekty. Część katalogową poprzedza natomiast wstęp dotyczący historii danej kolekcji.
