Gmina Serniki przyjęła uchwałę w 2019 roku. Zaskarżył ją ówczesny Rzecznik Praw Obywatelskich, prof. Adam Bodnar. Podnosił szereg argumentów prawnych, w tym jej niekonstytucyjność i dyskryminujący i wykluczający charakter. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie przyznał rzecznikowi rację i uchwałę unieważnił.
Do NSA wpłynęły trzy skargi kasacyjne od decyzji WSA w Lublinie. Złożyli je: przedstawiciel Prokuratury Krajowej, Fundacja na Rzecz Kultury Prawnej - Instytut Ordo Iuris oraz sama gmina Serniki. Na wtorkowej rozprawie przed NSA zabrakło przedstawiciela Ordo Iuris. Pozostali podtrzymali swoje skargi.
Naczelny Sąd Administracyjny w prawomocnym rozstrzygnięciu utrzymał w mocy decyzję Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, o unieważnieniu uchwały anty-LGBT przyjętej przez radnych gminy Serniki na Lubelszczyźnie. To pierwsza taka decyzja w Polsce.
- W ocenie NSA niezależnie od tego, jakie były intencje radnych, społecznym skutkiem uchwały jest naruszenie godności, czci, dobrego imienia oraz ściśle związanego z tymi dobrami życia prywatnego określonej grupy mieszkańców - uzasadniała sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak.
- Sąd stoi na stanowisku, że seksualność człowieka jest przedmiotem badań naukowych, wielu dziedzin medycyny. Jest to wiedza naukowa, która nie może być a priori uznana za niewłaściwą - mówiła. - Wiedza naukowa nie może być też wykluczana z programów nauczania. Stanowienie strefy wolnej od ideologii LGBT - przez wykluczenie pewnych treści z programów nauczania - wskazuje wyraźnie pole ograniczenia tematów do nauki i jednocześnie nauczania, dlatego sąd I instancji trafnie uznał, że stanowi to naruszenie art. 70 ustęp 1 i art. 73 Konstytucji RP - dodała sędzia.
Sąd zwrócił też uwagę, że radni nie mają uprawnień do ustalania, co znajdzie się w programach nauczania, a co nie.
NSA potwierdził również to, na co zwracał uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich.
- Sąd potwierdził, że uchwała Rady Gminy Serniki jest aktem władczym. Świadczą o tym takie fragmenty, w których rada stwierdza m.in. "Nie zgodzimy się na sprzeczne z prawem instalowanie funkcjonariuszy publicznej poprawności w szkołach, tzw. latarników", czy "Zrobimy wszystko, aby do szkół nie miały dostępu osoby zainteresowane wczesną seksualizacją polskich dzieci w myśl tzw. standardów WHO". Kolejny cytat: "Nie pozwolimy wywierać administracyjnej presji na rzecz stosowania poprawności politycznej słusznie zwanej niekiedy po prostu homopropagandą w wybranych zawodach". Takie sformułowania świadczą o władczym charakterze uchwały; wyznaczają dyrektywy działania, skierowane do organu wykonawczego oraz podległych gminie jednostek organizacyjnych - argumentowała sędzia Małgorzata Masternak-Kubiak.
"Piękny prezent"
- Mam nadzieję, że jest to początek serii takich samych wyroków, które NSA będzie wydawał w stosunku do pozostałych ośmiu uchwał anty-LGBT, zaskarżonych przez Rzecznika Praw Obywatelskich - ocenił adwokat Paweł Knut, który przed NSA reprezentował Kampanię Przeciw Homofobii.
- Bardzo mnie cieszy m.in. mocne zaakcentowanie praw człowieka. Sąd wspomniał o godności i czci. NSA wywiódł też obowiązek ochrony osób LGBT, w konkretnym kontekście. Wyraził wprost zakaz dyskryminacji. W uzasadnieniu wybrzmiało, że osoby LGBTQ mają prawo do takiego samego otwartego życia, jak osoby w związkach heteroseksualnych - dodał mec. Paweł Knut.
"Piękny prezent w Pride Month" - skomentował na Twitterze aktywista LGBT Bartosz Staszewski.
Wyrok w sprawie gminy Serniki jest pierwszym prawomocnym, ale nie jedynym. We wtorek NSA wydał podobne orzeczenia także w sprawie uchwał antyLGBT z Istebnej, Klwowa i gminy Osiek.
